Die museumkaart moet eruit

Vorig jaar september lieten wij ons verleiden een museumjaarkaart te kopen. Klinkt goedkoop, voor 75 eurootjes gratis een jaar lang naar alle musea. Inmiddels nog 3 maanden te gaan en dat geval is nog amper gebruikt. Da’s niet zuinig met geld omgaan…

Woensdag wordt de achterstand in gebruik museumkaart ingelopen. We hadden ’s avonds een afspraak in Woerden, een mooie gelegenheid om op de heenreis een gratis museumpje te pakken. ‘Nederland Museumland, een gids langs 1000 musea’, daar moet toch wat in staan? Dat viel niet mee, maar uiteindelijk viel de keuze op: Het zee- en havenmuseum van IJmuiden en mochten we tijd over hebben dan stond het boomkwekersmuseum van Boskoop ook op het lijstje.

Met de stad IJmuiden heb ik een haat/liefde verhouding. Net als Den Helder ligt aan het eind van een doodlopende weg, of je moet met de veerpont de zee op willen. Harrie Oud mijn oud-collega in de advertentieverkoop heeft er ooit gewerkt als vertegenwoordiger. ‘Waardeloze stad om hier de krant met advertenties te vullen’, vond Harrie destijds. Totaal anders dan Schoorl en Bergen waar hij met zijn weekblad De Duinstreek wél een vette boterham wist te verdienen.

IJmuiden ken ik ook van m’n fietstochten langs de kust. Het Noordzeekanaal kon je oversteken via de sluizen of met het pontje, daarna reed je door een troosteloze stad. Net als Den Helder heeft IJmuiden amper oude gebouwen, want havensteden hadden het zwaar in de tweede Wereldoorlog.

We volgen de route naar de veerboot naar New Castle en na wat omzwervingen komen we bij ons museum. De auto kan gratis geparkeerd worden en ook het buitenmuseum kost niks. Daarna gaan we het oude gebouw in. Tot de jaren tachtig was het een visserijschool. Een aantal jaren stond het leeg, het zou gesloopt worden voor een flat, maar daar staken de IJmuidenaren een stokje voor. Gelukkig, het mooie statige gebouw is bewaard gebleven en mede dankzij 50 vrijwilligers is het een topmuseum geworden.

25 Euro entree besparen we dankzij de museumkaart, dus een betaald bakkie koffie kan wel van af. Een juffrouw Jannie type staat in het museumcafé en ze is wel in voor een praatje. ‘Gezellig hier mevrouw, we moeten het museum nog zien, straks komen we terug voor een bakkie’. Ik zie ook een man zitten en spreek hem aan: ‘Zingt u toevallig in een shantykoor?’. ‘Nee, ik ben de suppoost, maar voor vragen kan je ook bij mij zijn’.

Op zijn naambadge lees ik dat hij Ton Gerrits heet. In de ruimte over de aanleg van het Noordzeekanaal raken we weer met hem in gesprek. ‘Op mijn 15^e verhuisde ons gezin van Nijmegen naar Velsen. Mijn vader had hier werk, maar ik vond het verschrikkelijk’. Ton woont inmiddels ruim 60 jaar in de gemeente Velsen en kent IJmuiden op zijn duimpje. Hij vertelt ons over de aanleg van het Noordzeekanaal. Net als het Noord-Hollands kanaal werd dit met hand gegraven. Ploeteren voor die werklui voor een hongerloontje. Ton kende ook verhalenverteller Piet Paree. Over rauw IJmuiden, over de gravers van het kanaal. Piet heeft ook in het museum opgetreden. Ton vertelt: ‘Dan kwam Piet uit deze hut en deed of hij een kanaalgraver was’. Dezelfde act heb ik destijds op mijn mobieltje gefilmd (zie hieronder).

Onze gids Ton vertelt ons meer wetenswaardigheden, over hoe met sleepnetten gevist en het succes van de pulsvisserij (goed voor de zeebodem, slecht voor de vissen).  Hij wijst ook naar een groot schip. ‘Die ligt nog altijd op de bodem van de havenmond. Om de Duitsers dwars te zitten hebben we dit schip tot zinken gebracht om de haven te beschermen. Na de oorlog hebben ze 15 meter onder het wrak weg gezogen en ligt zo laag, dat de schepen er over kunnen varen’. Het werd een boeiend bezoek aan het museum in IJmuiden. Eind van de middag gaan we nog naar de toren waar suppoost Peter Broekens de wacht houdt. Ook deze vrijwilliger weet interessante feiten over IJmuiden. ‘Vier jaar geleden is stalen constructie van de toren nog helemaal vernieuwd’. Vanuit deze plek heb je een prachtig uitzicht op de haven. ‘Daar, voorbij die veerboot, ligt het visrestaurant kop van de haven’.

Prima tip Peter! Ons cultureel dagje gaan we lekker culinair afsluiten! Hieronder een gedeelte van de voorstelling van Piet Paree en Frank Edam over de gravers van het Noordzee kanaal: