Fruitbomen snoeien in Limburg

Hoe snoei je een hoogstam fruitboom? Ik dacht het te weten: belangrijkste is waterloten, schurende en naar binnen groeiende takken eruit. De boswachters van het Limburgs Landschap hebben me geleerd dat voor dit snoeiwerk veel meer komt kijken.

Zaterdag reed ik met Wim en Ingmar naar Heerlen. Via Vobula (staat voor Vrijwillig Onderhoud BUitenplaatsen en LAndschappen) hadden we een werkweek ‘fruitbomen snoeien’ geboekt met als overnachting het natuurvriendenhuis Eikhold in Heerlen. Natuurwerkweken op bijzondere locatie van Vobula, al drie keer eerder deed ik hieraan mee, in 2015 (Landgoed Epema State in IJsbrechtum), 2016 (Landgoed Boschhoeve in Nijeberkoop) en 2018 (de Fraylemaborg in Slochteren

Normaal is dit kamperen op het werklocatie, maar omdat het nog frisjes is, kregen we de luxe van een eigen slaapkamer. Zo’n Nivonhuis kan ik iedereen aanraden, wat een aardig volk loopt daar rond.

Ook mijn vakantievriend Arend (65) uit Nijkerk houdt van dit soort acties. Met een uitpuilende rugzak was hij net via de trein aangekomen. Ook Arend zit ruim in z’n vrije dagen, houdt van de natuur en heeft een gezond lijf om hiermee aan de slag te gaan. Marcel (58) uit Oss is onze begeleider namens Vobula, waar we gelijk mee kennismaken.

We zijn met een klein koppeltje, naast ons vieren doet er ook een stel uit Castricum mee. ’s Avonds bij het eten treffen we ze. Toevallig schuiven we bij hun aan tafel en ze horen ons praten over bomen en vertellen dat ze ook meedoen met de fruitbomen snoeien. Ze stellen zich voor: Jan (75) en Janine (59). ‘Zit jij toevallig ook niet bij MeerBomenNu?’. Jan herken ik van de keer dat ik bij de bomenhub in Castricum was. Hij beheert de hub en we hebben elkaar ook aan de telefoon gehad. De klik is er gelijk, dat gaat een gezellige week worden!

De volgende ochtend zie ik een vrouw bij de receptie de krant lezen: ‘Is er nog goed nieuws?’ Ze reageert leuk en we raken aan de praat en even later schuift Wim ook aan. Het is Maria (69) een kwieke vrouw uit Hoogkarspel die met de trein was gekomen om een weekendje te ontspannen. Zondag huur ik met Wim en Arend een fiets. Via de knooppuntenkaart rijden we een rondje van vijftig kilometer met een paar stevige beklimmingen.

De maandag tot en met vrijdagochtenden (van 8.30 tot 13.00 uur) zijn gevuld met het noeste werk van hoogstam fruitbomen snoeien. Maar niet voordat we eerst een grondige theorie en praktijk instructie krijgen. De eerste ochtend werd er veel gepraat en nog amper gesnoeid. Niet erg, de temperatuur en wind was fris, maar de dagen erna konden we los gaan.

Met Wim vorm ik een koppel. ‘Eerst een rondje om de boom en goed kijken en dan volgt het stappenplan: werk van boven naar beneden maar denk andersom’. De waterloten laten we zitten, die kunnen er na de langste dag eruit, nu pakken we drie ‘grote problemen’ aan. Bijvoorbeeld de top, zuigers en zware overhangende takken afzagen.

Van de snoeimeesters Dennis, Ariënne, Dolf en Hub kregen we aanwijzingen. Paul (69) hoorde daar ook bij en vond het ook erg plezierig om uitgebreid over zijn leven te praten: ‘Mijn vader was slager, maar daar had ik niet veel mee. Ik deed de sociale academie en ze noemde me in het katholieke Vaals rooie Paul. Veel jongeren heb ik weer op het rechte spoor gezet en na mijn pensioen kwam ik als vrijwilliger bij het Landschap Limburg’. Trots geeft hij z’n visitekaartje waarop staat: ‘Paul G.M.Leenders wandelprater/verteller, biodiversiteitsbouw en natuurkeramiek’.

We krijgen van Hub na het werk op vrijdag nog een rondleiding in de Frankenhofmolen aan de Zieversbeek, een gerestaureerde watermolen. Ook hier zien we veel fruitbomen met achterstallig onderhoud en een appelboom met ‘kapstokken’ (fout gesnoeid!). Samen met Wim hebben we de afgelopen maanden de hoogstam boomgaard van Midgard in Tuitjenhorn gesnoeid. Met de verkregen kennis weten we nu dat de bomen nog wel een steviger snoeibeurt van ons mogen krijgen.

Op dit filmpje laat Ingmar zien hoe de zaag het werk doet: